ΠΡΟΤΑΣΗ Δ.Σ.Μ
ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΡΑΣ
ΣΤΗΝ UNESCO
Στις 23 Νοεμβρίου 1972. η γενική
συνέλευση της UNESCO
στο Παρίσι κατάρτισε την καταστατική σύμβαση για τον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομίας που
τέθηκε σε ισχύ στις 17 Δεκεμβρίου 1975.
Το φιλόδοξο σχέδιο του
Εκπαιδευτικού Επιστημονικού και Πολιτιστικού Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών ήταν
να εντοπίσει, να μελετήσει και να διαφυλάξει μνημεία, συγκροτήματα και
τοποθεσίες , είτε φυσικές είτε κατασκευασμένες από τον άνθρωπο, που έχουν ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ παγκόσμια αξία , από ιστορικής,
καλλιτεχνικής, επιστημονικής, φυσικής, αρχαιολογικής ή ανθρωπολογικής
απόψεως.
Για να περιληφθεί στον Κατάλογο
της Παγκόσμιας Κληρονομίας σαν Πολιτιστική ιδιότητα, το μνημείο , το συγκρότημα
ή η τοποθεσία πρέπει να καλύπτει τουλάχιστο ένα από τα παρακάτω κριτήρια:
- να παριστάνει ένα αριστούργημα της ανθρώπινης δημιουργικής διάνοιας .
- να δηλώνει σημαντική ανταλλαγή ανθρωπίνων αξιών σε μεγάλο διάστημα ή μέσα σε μια πολιτιστική περιοχή του κόσμου που περιλαμβάνει εξελίξεις στην αρχιτεκτονική , στην τεχνολογία , στις μεγάλης σημασία τέχνες , στο σχεδιασμό πόλεων ή στον σχεδιασμό τοπίων.
- να αποτελεί μοναδική ή τουλάχιστο εξαιρετική μαρτυρία σε πολιτιστική παράδοση ή σε πολιτισμό που υπάρχει ή που έχει εξαφανιστεί.
- να είναι εξαιρετικό δείγμα κάποιου τύπου κτιρίου ή αρχιτεκτονικής ή τεχνολογικό συγκρότημα ή τοπίο που απεικονίζει σημαντικό στάδιο της ανθρώπινης ιστορίας .
- να αποτελεί εξαιρετικό δείγμα παραδοσιακής ανθρώπινης εγκατάστασης ή χρήση της γης που είναι αντιπροσωπευτική πολιτισμού (ή πολιτισμών), ειδικώς αν κατέστη ευάλωτη ή βρίσκεται κάτω από την επιρροή οριστικών και αμετάκλητων αλλαγών.
- να είναι κατευθείαν ή με τρόπο χειροπιαστό συνδεδεμένο με γεγονότα ή ζωντανές παραδόσεις, με ιδέες ή δοξασίες ή με καλλιτεχνικά ή πνευματικά έργα εξαιρετικής παγκόσμιας σημασίας.
Στα διεθνή κείμενα και στην επιστημονική θεωρία και
πρακτική χρησιμοποιούνται εξίσου οι όροι η πολιτιστική κληρονομιά και τα
πολιτιστικά αγαθά. Ο όρος Πολιτιστικά αγαθά προσδιορίζει τα πολιτιστικά κινητά αγαθά.
Πολιτιστική κληρονομία αποδίδεται στην ανάγκη διαφύλαξης των μαρτυριών του
απώτερου ή πρόσφατου παρελθόντος της ανθρωπότητας, ως πηγή συλλογικής μνήμης
και στοιχείο συλλογικής ταυτότητας.. Τα βασικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται
για τον προσδιορισμό των προστατευόμενων αγαθών είναι η φύση των αγαθών , η
σημασία τους, η ηλικία τους , η εδαφική επικράτεια στη οποία βρίσκονται ή
ενίοτε και η οικονομική τους αξία.
Η έννοια
προστασία περιλαμβάνει σειρά μέτρων επιστημονικού, τεχνικού, νομικού,
διοικητικού και οικονομικού χαρακτήρα, με αντικείμενο τον εντοπισμό, την έρευνα, την καταγραφή τεκμηρίωση και μελέτη
των στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς, τη διατήρηση και αποφυγή της
καταστροφής, φθοράς ή υποβάθμισης τους, τη διασφάλιση τους από λαθρανασκαφή, κλοπή
και παράνομη εξαγωγή, τη συντήρηση και αποκατάσταση τους, τη διευκόλυνση της
πρόσβαση σε αυτά, τη διαχείριση και ανάδειξη τους και την ένταξη τους στη
σύγχρονη κοινωνία.
Η πολιτική προστασία δεν
αποσκοπεί μόνο στη διατήρηση των μνημείων για τις επερχόμενες γενιές αλλά και
στη απόδοση σε αυτά λειτουργικών και χρήσεων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες
στις σύγχρονης κοινωνίας και η ενσωμάτωση τους στο χωροταξικό και πολεοδομικό
σχεδιασμό.
Η ευθύνη για
την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς γίνεται δεκτό ότι βαραίνει καταρχήν τις αρμόδιες εθνικές, κεντρικές,
περιφερειακές και τοπικές , επεκτείνεται όμως και στο κοινωνικό σύνολο. Έτσι
λαμβάνεται μέριμνα για χρηματοδότηση, δημόσια και ιδιωτική, της διατήρησης και συντήρησης
της κληρονομιάς, περιλαμβανομένης και θέσπισης κινήτρων για ενθάρρυνση της
ιδιωτικής πρωτοβουλίας και προβλέπετε η λήψη μέτρων πληροφόρησης και
ευαισθητοποίησης του κοινού.
Η πρόταση του Δικτύου Συλλόγων Μεσαράς για ένταξη
στο κατάλογο προστασίας της UNESCO των μνημείων που
βρίσκονται στη Μεσαρά , αποτελείται από ένα ενιαίο δίκτυο μνημείων, τόπων και
χώρων, και είναι: Φαιστός, Αγία Τριάδα,
Κομμός, Γόρτυνα, Πρινιάς, Βάκιωτες , Αρχαίο Ρύτιο, Κόφινας, Κουμάσσα, η Οδηγήτρια, Βαλσαμόνερο, Ασκληπιείο Λέντα, Σπήλαιο Καμαρών, Ιερά Μονή Κουδουμά,
Ιερά Μονή Απεζανές, Αγιοφάραγγο.